ਮਨੁੱਖ ਤੇ ਧਰਤੀ

                    ਮਨੁੱਖ

ਹੈ ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ ਅਸਾਡੀ ਹੀ ਕਾਇਨਾਤ ਉੱਤੇ ,

ਹਵਾ ਜ਼ਮੀਨ ਤੇ ਜਲ ਉੱਤੇ, ਦਿਨ ਤੇ ਰਾਤ ਉੱਤੇ ,

ਕਿ ਡਾਢੇ ਸ਼ੂਕਦੇ ਦਰਿਆ ਮੈਂ ਬੰਨ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ,

ਤੇ ਵੱਡੇ ਵੱਡੇ ਪਹਾੜਾਂ ਨੂੰ ਭੰਨ੍ਹ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ,

ਉਜਾੜ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਤੇਰੇ ਹਰੇ ਭਰੇ ਜੰਗਲ ,

ਜੇ ਚਾਹਾਂ ਤਾਂ ਵਸਾ ਸਕਦਾ ਹਾਂ ਤੇਰੇ ਮਾਰੂਥਲ ,

ਬਣੇ ਸਾਂ ਧਰਤ ਲਈ ਪਰ ਹੁਨਰ ਅਸਾਡਾ ਵੇਖ ,

ਸਿਤਾਰਿਆਂ ਤੋਂ ਪਰ੍ਹੇ ਵੀ ਗੁਜ਼ਰ ਅਸਾਡਾ, ਵੇਖ !

ਜਹਾਨ ਸਾਰੇ 'ਚ ਰੁਤਬਾ ਮਹਾਨ ਸਾਡਾ ਦਿਸੇ ,

ਤੇ ਅੰਬਰਾਂ ਤੋਂ ਚਮਕਦਾ ਮਕਾਨ ਸਾਡਾ ਦਿਸੇ ,

ਅਜਬ ਕਰਿਸ਼ਮਾ ਇਹ ਤਕਨਾਲਜੀ ਅਸਾਂ ਦੀ ਹੈ,

ਅਨੋਖੀ ਗਾਥਾ ਇਹ ਤਕਨਾਲਜੀ ਅਸਾਂ ਦੀ ਹੈ ,

ਹੈ ਹਰ ਬਿਮਾਰੀ ਦਾ ਇੱਥੇ ਇਲਾਜ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ,

ਕਿ ਸਰਜ਼ਮੀਨ ਤੇਰੀ ਦਾ ਹੈ ਰਾਜ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ,

ਇਹ ਤੇਗ਼ ਅਕਲ ਦੀ ਹੁਣ ਹਰ ਘੜੀ ਨਿਖਾਰ 'ਚ ਹੈ,

ਕਿ ਜ਼ੱਰਾ-ਜ਼ੱਰਾ ਇਧਰ ਸਾਡੇ ਇਖ਼ਤਿਆਰ 'ਚ ਹੈ,

ਤੁਸੀਂ ਹੀ ਦੱਸੋ ਕਿ ਹੈ ਸਾਡੇ ਜਿੰਨਾ ਕਾਬਿਲ ਕੌਣ?

ਬੁਲੰਦੀਆਂ ਨੂੰ ਅਸਾਡੀ ਕਰੇ ਗਾ ਹਾਸਿਲ ਕੌਣ?

ਦਿਮਾਗ਼ ਸਾਡੇ ਦੀ ਉਸਤਤ ਬਿਆਨ ਕਰ ਨਾ ਹੋਈ ,

ਅਧੀਨ ਸਾਡੇ ਹੈ ਧਰਤੀ ਤੇ ਜੀਵ ਹਰ ਕੋਈ । 

                       ਧਰਤੀ

ਵੇ ਭੋਲਿਆ! ਤਿਰੀ ਗ਼ਫ਼ਲਤ ਤੋਂ ਸਦਕੇ ਜਾਵਾਂ ਮੈਂ

ਤੇ ਤੇਰੀ ਹਉਮੈਂ ਦੀ ਤਾਕਤ ਤੋਂ ਸਦਕੇ ਜਾਵਾਂ ਮੈਂ ,

ਸਿਆਣਾ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਕਹੇ, ਸਮਝੇ ਖ਼ੁਦ ਨੂੰ ਤੂੰ ਉੱਚਾ,

ਹੈ ਪਰ ਗ਼ੁਲਾਮ ਤੂੰ, ਲੋਭੀ ਤੂੰ, ਪੈਸੇ ਦਾ ਭੁੱਖਾ,

ਉਹ ਕਾਹਦਾ ਸ਼ਾਹ ਹੈ ਭੋਰਾ ਵੀ ਜੀਹਨੂੰ ਸਾਰ ਨਹੀਂ?

ਮਨ ਆਪਣੇ ਤੇ ਤਾਂ ਉੱਕਾ ਵੀ ਇਖ਼ਤਿਆਰ ਨਹੀਂ,

ਟੁਰੇ ਗ਼ੁਲਾਮਾਂ ਦੇ ਵਾਂਗੂੰ ਤੂੰ, ਕੀ ਪਤਾ ਤੈਨੂੰ !

ਜਿਵੇਂ ਜਿਵੇਂ ਵੀ ਚਲਾਵੇ ਤਿਰੀ ਅਨਾ ਤੈਨੂੰ,

ਤੂੰ ਖੋਲ੍ਹ ਅੱਖਾਂ ਨੂੰ ਤੇ ਵੇਖ ਆਪਣੇ ਕਾਰੇ,

ਕਿ ਅੱਗੇ ਚੱਲ ਕੇ ਤੈਨੂੰ ਇਹ ਪੈਣੇ ਬਹੁ ਭਾਰੇ,

ਵਿਗਾੜੀ ਆਲੇ-ਦੁਆਲੇ ਦੀ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਸਵੀਰ,

ਤੇ ਕੀਤਾ ਕਿੱਦਾਂ ਤੂੰ ਕੁਦਰਤ ਦਾ ਜਾਮਾ ਲੀਰੋ-ਲੀਰ!

ਜਵਾਬ ਉਹਨਾਂ ਸਵਾਲਾਂ ਦਾ ਕੀ ਦਵੇਗਾ ਤੂੰ ?

ਜੋ ਆਉਣ ਵਾਲੀਆਂ ਨਸਲਾਂ ਨੇ ਪੁੱਛਣੇ ਤੈਨੂੰ,

"ਉਹ ਠੰਡੀ ਠੰਡੀ ਦਰਖ਼ਤਾਂ ਦੀ ਛਾਂ ਗਈ ਕਿੱਥੇ?

ਪਰਿੰਦਿਆਂ ਦੀ ਉਹ ਚੀਂ ਚੀਂ ਚਾਂ ਚਾਂ ਗਈ ਕਿੱਥੇ?

ਪਹਾੜਾਂ, ਵਾਦੀਆਂ ਤੋਂ ਬਰਫ਼ ਕਿੱਥੇ ਉੱਡ ਗਈ?

ਵਣਾਂ ਦੀ ਦੌਲਤ-ਏ-ਨਾਯਾਬ ਕਿੱਥੇ ਖ਼ਰਚ ਲਈ?

ਕਿਵੇਂ ਬਣੀ ਭਲਾ ਜ਼ਰਖੇਜ਼ ਧਰਤੀ ਮਾਰੂਥਲ?

ਹਜ਼ਾਰ ਮਸਲੇ ਖੜੇ ਕੀਤੇ ਇਕ ਨੂੰ ਕਰਕੇ ਹੱਲ!

ਹਵਾ ਦਾ ਹੁਸਨ, ਅਦਾ ਕੌਣ ਲੁੱਟ ਕੇ ਲੈ ਗਿਆ?

ਤੇ ਖ਼ਵਾਬ ਸਾਡੇ ਭਲਾ ਕੌਣ ਲੁੱਟ ਕੇ ਲੈ ਗਿਆ?

ਵੇ ਅਕਲਮੰਦਾ ਅਸਾਨੂੰ ਤੂੰ ਹੁਣ ਲਭਾ ਕੇ ਤਾਂ ਜਾ,

ਪਲਾਸਟਿਕ ਦੇ ਹਜੂਮਾਂ 'ਚ ਕਿੱਥੇ ਗੁੰਮ ਦਰਿਆ?"

ਮੈਂ ਬੋਲਣਾ ਨਹੀਂ ਕੁਝ ਨਾ ਹੀ ਤਬਸਰਾ ਕਰਨਾ,

ਸਿਆਣਾ ਹੈ ਜਾ ਨਹੀਂ ਤੂੰ, ਜੇ ਇਹ ਪਤਾ ਕਰਨਾ,

ਉਡੀਕ ਕਰ ਲਈ ਕੁਝ ਚਿਰ ਜਵਾਬ ਦੀ ਕਿਉਂਕਿ,

ਇਦ੍ਹਾ ਤਾਂ ਅਗਲੀਆਂ ਨਸਲਾਂ ਨੇ ਫ਼ੈਸਲਾ ਕਰਨਾ।